Titel Logo
Amtsblatt der Verwaltungsgemeinschaft für die Stadt Neusalza-Spremberg
Ausgabe 3/2025
Stadt Neusalza-Spremberg
Zurück zur vorigen Seite
Zurück zur ersten Seite der aktuellen Ausgabe

IG Ortsgeschichte

Lucia Saring (1922-2014); Foto: Privat nach 1930)

Im Folgenden eine historische Betrachtung zum Thema Wäschewaschen in den 1930er Jahren bei Familie Saring. Lucia Saring beschreibt den Vorgang in oberlausitzer Mundart (GH)

Wie wurde de Wäsche reene, wie‘s noa keene Woaschmoaschine goab?

Ihr jungn Leute, ich will euch itze amol soin, woas fer anne Plooge frieher is Wäschewoaschn woar, wie’s no keene Woaschmoaschin’n goab.

De Wäsche wurde surtiert a weißes und buntes Zoig, denn de Foarbn ging’n an Buntn aus, bis doas Zeug reif fern Lumpnsaack woar.

Nu wurde, wenn de Frooe uff Oarbeit ging, oack in Sunntch gewoaschn. In Frettchobd wurde de Wäsche eigeweecht, mit an Pulver, doas o ver Henkl woar, aber billcher wie Persil. Wie’s geheeßn hoat, weeß ich ne mieh. Nu musste de Wäsche weechn bis zun Simmtobde, do wurd se ausgewunn und koam an Kessl rei. Nu wurd se mit Persil gekocht.

Wenn se bis Sunntchfrüh an Kessl woar, woar de Lauge su weit oabgekiehlt, doass mer mitn Händn reilangn kunnte und de Seefnlauge ne noa mit kaaln Woasser verdinnt warn musste. Nu wurde uffn Woaschbraate gewoaschn, immer ruff und runter. Doas ging ganz schiene ieber de Fingerkniebl, die woarn, wenns zu Oarg woar, o moanchmoal uffgeriebn.

Is Woaschbraatl woar anne Toofl Blech a an Hulzrahm. Is hutte lauter Riefn, eefacher ausgedrickt, is woar anne Oart „verfeinertes Wellblech“.

Wenn de Wäsche gewoaschn woar, koam se noa uff de Bleeche, urscht de richtche Seite noa uhbm und wenn de Sunne schiene schien, wurd se su ungefähr noa 2 Stundn imgedräht und de ärschlche Seite koam noa uhbm. Zwischndurch misste o noa a poarmol mit dr Gisskoanne gegussn warn, denn die Wäsche durft ni zu troige warn.

Zun Obde wurde de Wäsche no amol mit „Sil“ gekocht, geschweeft und jeds mol mitn Händn ausgewunn. Später goabs anne Windemoaschine, do musste möglichst ees die Wäsche zwischn zwee Gummirulln steckn und a andersch toat drähn. Wenn beim Eisteckn ne gescheut uffgepoasst wurde und is Wäschesticke verwurschtlte sich a bissl, woar doas Drähn anne urndliche Schinderei. Wenn de Froe uff Oarbeit ging, wurde de Wäsche vurneweg urscht uffgehangn. Wenn de Witterung imschlug, woar an Hause oder a dr Nubberschoaft anne Rentnern, die de Wäsche oabnoahm und as Troige schoaffte. An Summer woar doas kee Prublem, do troigte de Wäsche fix uff dr Leine. Aber an Winter … Is goab kaum a an Hause an Wäschebodn, denn uffn Bodn musste is Feuerhulz und is dürre Futter fer de Viecher Ploatz hoan. Do blieb ne vill freier Raum, wu Wäsche hätte uffgehangn warn kinn.

Su gings bis a de sibtscher Juhre. Zu dar Zeit tauchtn drno de irschtn automatschn Woaschmoaschin an Handl uff. War eher eene hutte, musste „B.H.“ hoan (Beziehungn hintnrim) oder vill Geld beroappn kinn.

An Kriege goabs kee Persil mieh. Wie mer de Wäsche trutzdem reene gekrigt hoan, weß’ch ne mieh. Fliss’sche Seefe goabs zun Wäschewoaschn. Ob mer do suvill koofn kunntn wie mer hoan wulltn oder ob die o razioniert woar, weeß’ch o ne mieh.

Zun Gesichte und zum Boadn goabs Schwimmseefe. Wenn die a brinkl zu lange an Woasser woar, woarsch oack no Poappe.

Is Kesslfeuern woar o a Prublem, denn is Hulz und de Kohlnzuteelche wurde fern Uhfm gebraucht. Waign dar Kesslfeuerche senn mer mitn Letterwoin an Busch gefoahrn. Do musste o a Rechn mitgenumm warn, denn Reisch woar kaum noa wechs zu finden weil vill andre Leute o waing Feuerhulze unterwaigs woarn und aolls mitnoahm woas brennboar woar. Mir musstn oack noa in Vogltriet zusoamm schoarrn. Wie vill mer do gebraucht hoann bis dr Kessl kochte, is mer o ne mie a Erinnerung gebliebn. Is woar jednfoalls oalls ane Schinderei. Sicke Zeitn wull mer ne mie hoan.

Wenn de Wäsche troige woar, wurd se schiene zusoammgebrochn und koam an Kurb rei. Do woar de Wäsche aber immer no ne fertch. Itz wurde uff de Mandl gegangn. Mir gingn zu Weidlichs, durt musst mer die diche Mandl leiern. An Lindngoartn goabs zwoar anne Elektrische aber urschtns woarsch a bissl wetter zu loofn und zweetns koams a poar Pfenge miehr. Doas leiern und mandln woar fer menn Burder und mich anne schiene Oarbeit, do senn mer gerne mitgegangn.

Nu woarsch endlich suweit, doass de Wäsche an Schranke untergebrucht warn kunnte.

Su isses amol gewaasn!

Lucia Saring, im Sommer 2008